ذره در پایان گیتی نوشته ی شاون کارول

نقد و بررسی : ذره در پایان گیتی نوشته ی شاون کارول

شاون کارول، از فیزیکدانان صاحب نام معاصر. مشخصا شاون کارول فیزیکدان نامی و قابلی است. کتاب های بسیاری را نیز در محور های مختلف فیزیک منتشر کرده است.این کتابش علم ذرات علی الخصوص بوزون هیگز را نشانه گرفته. کارول سعی کرده است که مخاطب را به گشت و گذاری هم تاریخی و هم علمی ببرد. چنانچه فرد از مطالعه این کتاب هم بداند ذرات بنیادی چیستند و فیزیک پیشه ها به دنبال چه هستند؛ و هم می گوید از زمان رادرفورد تا کنون ذرات بنیادی به چه گفته می شود.

ترویج علم کار بسیار با ارزشی هست. مطمئنا اگر ما علم دوستان و کنجکاو های زمانه میدان را خالی کنیم، شرکت های هرمی و استارتاپ هایی که پکیج های انگیزشی می فروشند تمام جوانان را سوی خود خواهند کشید. آن هم با وعده چیزی شیرین همچون پول. پس امثال شاون کارول و دیگر اندیشمندان سعی دارند به جوانان بگویند شاید چیز های شیرین تری از پول هم وجود دارند. اما گاهی فراموش می شود که ساده سازی ماجراجویی های علمی بیش از حد، برداشت اشتباهی در مخاطب ایجاد می کند.

از این حیث کتاب های “فیزیک به زبان عوام” نه باید داستان سرایی باشند و نه باید از آن ور بوم افتند. کار سختیست. در این کتاب کارول مشخصا سعی در رعایت همین امر دارد. منتها کار به درستی جلو نرفته. بعید می دانم بیشتر کسایی که این کتاب را بخوانند و بفهمند بالاخره این بوزون هیگز چیست! ذره ای که به ذره ی خدا لعنتش کند معروف بود! البته مخاطب عام که هیچی، باهوش ترین دانشجویان فیزیک در اولین رویارویی با درس ذرات گیج و گم می شوند. زیرا با باغ وحشی از ذرات محتلف طرف هستیم.

به هر حال درک می کنم که نوشتن چنین کتابی سخت است. ولی کتاب مشکل دیگری نیز دارد. شلخته است. انگار هیچ سیر منطقی ندارد. از این موضوع به آن موضوع، از این شاخه به آن شاخه. البته کتاب نکات برجسته ی زیادی دارد. به لحاظ سیر تاریخی، اینکه فیزیکدان ها چه موانعی سر راه داشتند. اینکه چگونه کنجکاوی فیزیکدان ها سبب ساخت تکنولوژی های جدید می شوند. و رویکرد و رویای فیزکدان ها تحت عنوان نظریه ی وحدت را به خوبی شرح می دهد. خواندنش را پیشنهاد می کنم، هرچند اگه گاهی متوجه منظور نشدید، زیاد به خود خرده نگیرید، ایراد از جای دیگرست.